Konut ve çeyiz hesaplarında ne kadar tasarruf birikti?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Mayıs 2018 Finansal İstikrar Raporu'ndan derlenen bilgilere göre, Türkiye'de tasarrufların artırılması için 2016'dan itibaren yürürlüğe giren devlet destekli çeyiz ve konut hesapları , Otomatik Katılımlı Bireysel Emeklilik Sistemi (OKBES) ve altına dayalı menkul kıymet ihraçları ile ekonomiye 3,2 milyar liralık tasarruf sağlandı.

Bu kapsamda, Şubat 2018 itibarıyla çeyiz ve konut hesabı bulunan müşteri sayısı sırasıyla 25 bin ve 13 bin kişiyi aştı. Her bir çeyiz veya konut hesabı bulunan kişinin bu hesaplardan yalnız birine sahip olduğu varsayımı altında, toplam 38,3 bin gerçek kişinin çeyiz ve konut tasarruf hesabının bulunduğu görüldü. Hesaplarda oluşan birikim ise Şubat’ta 133 milyon lira seviyesine ulaştı. Uygulama kapsamında konut hesaplarında 82 milyon lira, çeyiz hesaplarında ise 51 milyon lira birikti. Çeyiz hesaplarında müşteri başına ortalama 2 bin lira, konut hesaplarında müşteri başına ortalama 6 bin lira birikim sağlandı.

Devlet desteği Mart’ta % 20’den 25’e çıkarıldı

Devletin hiç ev sahibi olmamış vatandaşların konut alımını desteklemek için başlattığı Konut Hesabı ve Devlet Katkısı uygulamasında en az 3 yıl boyunca hesaba düzenli ödeme yapan Türk vatandaşlarına, konut edinim tarihindeki birikimin % 20’sine kadar ve en fazla 15.000 TL devlet desteği sağlanacaktı. Mart 2018’de yapılan değişiklikle ise devlet desteği oranı % 20’den % 25’e, azami 15.000 TL’lik sınır ise 20.000 TL’ye çıkarıldı.

Konut hesabı uygulamasında sistemde en az 3 yıl kalma şartı bulunuyor. Eski yönetmelikle sistemde 3 yıl kalanlar yatırdığı paranın % 15’ini, 4 yıl kalanlar % 18’ini ve 5 yıl kalanlar % 20’sini devlet yardımı olarak alabiliyordu. Yapılan düzenlemeyle bu oranlar değişti. Üst oran % 20’den % 25’e çıkarıldığı için sistemde 5 yıl kalanlara % 25 ödeme yapılacak ve en fazla 20.000 TL’ye kadar destek sağlanacak. Bu oranlar her yıl Yeniden Değerleme Oranı kadar artırılacak. Uygulama ilk olarak Mayıs 2016’da başlamıştı. Uygulamada 3 yıl kalanlara yani 3 yıl boyunca konut hesabında para biriktirenlere ilk ödeme devlet tarafından Mayıs 2019’da yapılacak.

Devlet katkısının eklenmesiyle tasarruflar artacak

Tasarrufların artırılmasına yönelik 2016'nın ikinci çeyreğinden itibaren uygulanan politikaların katkısıyla OKBES kapsamında 2,3 milyar lira, altına dayalı menkul kıymet yatırımları kapsamında 770 milyon lira, konut ve çeyiz hesapları kapsamında 133 milyon lira olmak üzere yaklaşık 3,2 milyar liralık tasarruf ekonomiye kazandırıldı.

Bu tutarlar devlet katkısı ve faiz ya da kar payı eklenmemiş olan doğrudan yatırımcı ödemelerini, bir başka deyişle yatırım anaparalarını ifade ediyor. Bu kapsamda mevcuttaki tutarlara sağlanacak devlet katkısı ve gelirlerin yanı sıra OKBES, BES, konut ve çeyiz hesaplarındaki birikimlere aylık ya da 3'er aylık dönemlerde eklenmeye devam edecek katılımcı ödemeleri ile söz konusu tasarrufların artacağı düşünülüyor.