Konut sektöründe yeni bir arz-talep dengesi oluşacak!

İnşaat sektöründe talep tarafı canlı iken pazara giren oyuncu sayısındaki artışın sıkıntı kaynağı olduğunu kaydeden İMSAD Ekim Raporu’na göre konut sektöründe önümüzdeki dönemde yeni bir arz-talep dengesi kurulacak. Sektörde sistematik bir kriz olasılığı çok düşük ancak arz tarafında bir konsolidasyon kaçınılmaz görünüyor

Sadece Müteahhitler Birliği”ne kayıtlı müteahhit sayısı 30 bini bulurken, Türkiye genelinde müteahhitlik yapanların sayısı ise 330 bini buluyor. Birinci elde 500-550 bin bandında konut satılıyor ancak birinci elde alınan ruhsat sayısı 1 milyon. Bir başka deyişle satılan evin 2 katı kadar inşaat yapılıyor. Arz tarafında yaşanan bu yükseliş ve sektöre yeni girişlerin kontrolsüzlüğü, sektörün 2018 itibarıyla çözmesi gereken başka bir alan… Sektörün 2018’de doğal bir eliminasyona tabi olması ve var olan ekonomik ortamda giderek özsermayesi güçlü konut üreticilerinin ayakta kalması, beklentiler arasında.

Yeni oyuncu artışı sıkıntı yaratıyor

Ekim raporunu paylaşan Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği ( Türkiye İMSAD )’ın da görüşleri bu yönde. Temkinli bir beklenti içinde bulunulduğunu açıklayan İMSAD Raporu’nda inşaat sektöründe daha çok, talep tarafı canlı iken pazara giren oyuncu sayısındaki artış, sıkıntı kaynağı olarak gösteriliyor. İnşaat sektörünün önümüzdeki dönemde yeni bir arz-talep dengesi kuracağının belirtildiği raporda, inşaat sektöründe sistematik bir kriz olasılığının çok düşük olduğu, ancak arz tarafında bir konsolidasyonun kaçınılmaz göründüğü vurgulanıyor.

Arz, satışların önünde gidiyor

Türkiye İMSAD Ekim 2017 Sektör Raporu’nda, şu ifadeler yer alıyor: “ Yeni konutlar ın stok erime hızı Şubat ayından bu yana geriliyor. Eylül ayında yılın en yüksek konut satışının gerçekleşmiş olmasına karşın stok erime hızı da en yavaş seviyesine indi. Eylül ayında stokların erime hızı adet bazında yüzde 2,7, metrekare bazında ise yüzde 2,5 oldu. (Stok olarak, tamamlanmış veya yüzde 70’ine kadar tamamlanmış konutlar kabul ediliyor). Satışlar en yüksek seviyeye çıkmışken yeni konutlardaki stok erime hızındaki gerileme, artan bir konut arzı olduğunu gösteriyor. Konut arzındaki bu genişleme fiyatlar üzerinde de baskı yapmaya devam ediyor. Eylül ayında konut satışına yönelik vergi indirimlerinin sona ermesi nedeniyle satış tarafındaki olası yavaşlama da stok erime hızını olumsuz etkileyebiliyor.”

İstihdam seviyesi, üretimde canlılığın sürdüğünü gösteriyor

İnşaat sektörü istihdamı mevsimsellik ile birlikte Mayıs-Eylül aylarında en yüksek seviyelerine çıktı. 2017 yılı Temmuz ayı itibarıyla inşaat sektöründe istihdam 2,18 milyon kişi ile yine yüksek seviyelere çıkarak, bu yılın da en yüksek seviyesine ulaştı. İnşaat sektöründe Temmuz ayındaki 2,18 milyon kişilik istihdam, inşaat faaliyetlerinin de yüksek seviyelerde gerçekleştiğini gösteriyor. Üçüncü çeyrekte inşaat sektörünün üretim tarafında yüksek bir performans olduğu görülüyor.

Satışlar daha çok yeni yaşam alanlarında

Rapora göre, 2016 yılında İstanbul’da toplam 226 bin 876 adet konut satıldı. Bu konutların yaklaşık 107 bin kadarı birinci el yani yeni, 119 bin 870’i ise ikinci el yani mevcut konutlardan oluştu. İstanbul’da konut satışlarının ilçeler itibarıyla dağılımında Esenyurt 40 bin 436 satış ile ilk sırada yer aldı. İstanbul’da satılan her 100 konutun 17,8 adedi Esenyurt’ta satıldı. Esenyurt’ta aynı zamanda birinci el konutların satışları ikinci el konut satışlarının üzerinde gerçekleşti. Sancaktepe, Beylikdüzü ve Pendik’te de konut satışları yüksek gerçekleşti. İstanbul’da konut satışları yeni yaşam ve konut alanlarında yoğunlaştı. Şişli, Beşiktaş , Sarıyer, Beyoğlu gibi merkezi ve yerleşik ilçelerde konut satışları daha düşük gerçekleşti.

İnşaat maliyetleri ve sektörün kredi kullanımı yükseldi

Bina inşaat maliyetlerindeki artış Eylül ayı sonu itibarıyla yıllık bazda yüzde 22,1 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde bina inşaat maliyetlerini oluşturan iki ana kalemden malzeme maliyetleri yüzde 25,1 ve işgücü maliyetleri ise yüzde 12,9 yükseldi.

İnşaat sektörünün kullandığı yurtiçi krediler ise Ağustos ayı sonu itibarıyla 8 aylık süreçte yüzde 18,4, yıllık (geçen yılın Ağustos ayına göre) yüzde 21,6 arttı. İnşaat sektöründe önemli bir kredi genişlemesi yaşanıyor. Kredi hacmindeki bu hızlı genişlemenin bir bölümünün yeni işler için, bir bölümünün ise işletme sermayesi eksiğini kapatmak için olduğu öngörülüyor. Gayrimenkul sektöründe ise kredi kullanımındaki artışın üçüncü çeyrekte durağanlaştığı görülüyor. Yurtdışından kredi kullanımında inşaat sektörünün kredileri ilk sekiz ayda yüzde 13,9 artarken, gayrimenkul sektörünün kredileri yine ilk sekiz ayda yüzde 8,4 azaldı. İnşaat sektöründe kredi stoğu önemli bir büyüklüğe ulaştı.

Emlakjet Haber