İşte İzmir’in En Eski Semtleri

Bu hafta İzmir’in ilk yerleşimlerinden olan semtleri sizin için derledik. Türkiye’nin en yaşanabilir kentlerinden İzmir’in tarihi, diğer birçok ilden çok daha eskiye, M.Ö 3000’li yıllara kadar dayanıyor. Farklı kültürlerin uğrak noktası olan bu kent, birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve o zamanki ticaretin uğrak noktası olarak kentleşmenin ilk örneklerinden biri haline gelmiştir.

Balçova

Eski ismi Ayesefit olan Balçova’nın bugünkü ismi, o zamanlarda köyün arazisinin büyük bir çoğunluğunun balçıktan oluşmasından kaynaklanıyor. Zamanla Balçık Havi olarak değişen isim zamanla evrilerek Balçık Ova ve bugünkü ismi olan Balçova’yı buradan alıyor.

Bergama

Helenistik dönemden çok daha önce Batı Anadolu’da Pelasglar ve Luvi halkı yaşamaktaydı. Bergama’nın eski adı olan Parg-a-uma; Perg ya da Berg kelime köklerinden oluşmakta ve Arapçadaki kale anlamını taşımaktaydı. Uma ise ‘’Halk’’ anlamına gelmekte ve Helenleşme ile Pergamon adı kullanılmaya başlamıştır. Bu isim zamanla bugünkü ismi olan Bergama’ya zamanla evrimleşmiştir.

Bornova

Bilinen en eski ismi ‘’Birun-u Abad’’ olan Bornova’da yerleşim ilk olarak Helenistik çağda başlamış, Osmanlı döneminde kayıtlara ‘’Birunabad’’ olarak geçmiştir. Ancak Farsça’da ‘’dış,harici’’ anlamına gelen ‘’Birun’’ kelimesinin, genellikle yer isimlerinde kullanılan ‘’-abad’’ takısı ile uyuşmaması zamanla ismin ‘’Burunova’’ olarak değişmesine yol açmıştır. ‘’Burunova’’ isminin daha önce Amazonlar, Hititler, İyonlar gibi eski uygarlık tarafından kullanıldığı da öne sürülmüştür.

Foça

İzmir’in kuzeyinde yer alan Foça, bir sahil kenti olmasının yanında Antik Çağ’da bir İyon yerleşim merkeziydi. Denizde yaşayan foklardan dolayı Phokaia adını alan semt, ismin zamanla telaffuzundan dolayı bugünkü ismi Foça ismine evrilmiştir.

Karşıyaka

Karşıyaka’nın eski ismi olan Kordelya aslen Coeur ve Lion kelimelerinden gelmektedir. Fransızca Aslan-Yürek anlamına gelen bu isim, III. Haçlı Seferinde Aslan Yürekli Richard’ın ordularının Karşıyaka’da konaklamasından dolayı, o zamanla ormanlık olan bu bölgeye Aslan Yürek Richard’ın adı olan Cordelion ismi verilmiştir. Bu isim zamanla Kordelya ismine, oradan da Karşıyaka ismine dönüşmüştür.

Konak

İzmir Derebeyi Katipzade Mehmet Çelebi, 1700’lerde şu anki Konak Meydanı’na bir konak yaptırır ve ismi de bugüne kadar gelir.

Tire

Eski ismin ile Thira, Thyera, Tyrha, Apaterie ve teria olarak geçen Tire ismi Hatti-Luvi dil ailesinden gelmekte olup, kale ya da hisar anlamına gelmektedir. Sırasıyla Hitit, Frigya, Lidya, Pers, Roma ve Bizans devletlerine ev sahipliği yapmış olan Tire; 13.yy’da Aydınoğulları Beyliği ile birlikte Türk egemenliği başlamıştır.